Dzień 13 kwietnia 1943 roku szczególnie smutnie zapisał się na kartach historii Polski. Właśnie tego dnia po raz pierwszy pojawiła się informacja o masowych pochówkach oficerów polskich, którzy po wkroczeniu wojsk radzieckich do Polski 17 września 1939 r. znaleźli się w sowieckiej niewoli. 5 marca 1940 r. na podstawie pisemnego wniosku Berii i za aprobatą Stalina, Biuro Polityczne KC WKP(b) przyjęło uchwałę o przyjęciu propozycji rozwiązania kwestii uwięzionych polskich oficerów poprzez "najwyższy wymiar kary".
Oprócz oficerów polskiej armii zginęli także intelektualiści, urzędnicy i zwykli obywatele: nauczyciele, studenci, chłopi... Blisko 3500 obywateli II Rzeczypospolitej z tzw. Ukraińskiej Listy Katyńskiej spoczywa w bykowniańskim lesie.
13 kwietnia 2021 r. Na terenie Narodowego Rezerwatu Historyczno- Historyczno-Memorialnego „Groby Bykowni” odbyła się uroczystość złożenia wieńców z okazji 81. rocznicy tragedii katyńskiej z udziałem przedstawicieli Ambasady RP na Ukrainie. W uroczystości wzięli udział: z-ca Ambasadora Nadzwyczajnego i Pełnomocnego RP na Ukrainie Michał Giergoń, małżonka Ambasadora RP na Ukrainie Monika Kapa-Cichocka, Radca-Konsul Wydziału Konsularnego Ambasady RP na Ukrainie Jacek Gocłowski. Rezerwat Narodowy reprezentowali: z-ca Dyrektora Generalnego ds. Nauki Tetiana Szeptycka, Sekretarz Naukowy Walery Filimonichin, Kierownik Działu Współpracy z Zagranicą Olga Ozolina.
Ofiary stalinizmu uhonorowano składając wieńce na grobach zbiorowych w głównej części Zespołu Pamiątkowego oraz na Polskim Cmentarzu Wojskowym, gdzie spoczywają rozstrzelani w 1940 roku obywatele II Rzeczypospolitej. Ksiądz Michał Brankiewicz z parafii św. Aleksandra w Kijowie odprawił nabożeństwo żałobne w intencji ofiar zbrodni.
Olga OZOLINA
